ఏలే యేలే మరదలా చాలు చాలు చాలును [Ele Ele Maradala chalu chalu chalunu]

 //ప// ఏలే యేలే మరదలా  చాలు చాలు చాలును

చాలు నీతోడి సరసంబు బావ

//చ// గాటపు గుబ్బలు కదలగ కులికేవు

మాటల తేటల మరదలా

చీటికి మాటికి జెనకేవే

వట్టి బూటకాలు మానిపోవే బావ

//చ// అందిందె నన్ను అదలించి వేసేవు

మందమేలపు మరదలా

సందుకో తిరిగేవు సటకారివో బావ

పొందుగాదిక పోవే బావ

//చ// చొక్కపు గిలిగింత చూపుల నన్ను

మక్కువ సేసిన మరదలా

గక్కున నను వేంకటపతి కూడితి

దక్కించుకొంటి తగులైతి బావ

ముఖ్యపదార్ధం:

గాటపు:  బిగుతైన, బరువైన

గుబ్బలు: స్తనములు

కులుకు: శృంగారముగా కదులు To move gracefully

సరసము: పరిహాసము crack jokes

చెనకు: తాకు. అంటు, స్పృశించు To touch

బూటకము: మాయ, వంచన, A trick, guile, prank

అదలించు: బెదిరించు, గద్దించు, To frighten, menace

మందమేలపు: బలమైన  

సందు: స్నేహంగా

సటకారితనము: సతాయించు? అవకాశవాదము?

పొందు: ప్రాప్తించు, దొరకు To gain, obtain, get, acquire

చొక్కము: స్వచ్చమైన

గిలిగింత: Tickling, giggling

మక్కువ: ప్రేమ Affection, love; desire

గక్కున: Quickly. శీఘ్రముగా.

కూడు: చేరు, కలయు To unite

తగులము: సంబంధము, ఆసక్తి Connection

భావం:

ఈ సంకీర్తన బావా- మరదళ్ళ మధ్య సంభాషణ రూపంలో వ్రాయబడినది. అంతర్లీనంగా ఆలోచిస్తే, జీవాత్మ ఐహిక బంధాలను వదలి పరమాత్మని చేరుకునే విధానాన్ని వివరించినట్టుంది. 

ఎందుకే, ఎందుకే మరదలా?.. చాలు, చాలు...చాలు నీ తోటి సరసాలు బావా..

బిగువైన పాలిండ్లతో శృంగారంగా కదులుతూ, అందంగా మాట్లాడే మరదలా...

చీటికీ మాటికీ ముట్టుకుంటావు. నీ నాటకాలు, వంచనలు ఇంక చాలు బావా.

దగ్గరగా ఉన్న నన్ను బెదిరించి తోసేస్తావు, బలమైన మరదలా..

స్నేహంగా తిరుగుతూ అవకాశం కోసం చూస్తున్నావు. ఇక మనకి పొందు (సఖ్యత) కుదరదు. పో బావా..

స్వచ్చమైన, గిలిగింత చూపులతో నాలో ప్రేమను/కామాసక్తిని కలిగించిన ఓ మరదలా..

నేను, శ్రీఘ్రముగా వేంకటపతిని కలిశాను. ఆయనతో సంబంధాన్ని దక్కించుకున్నాను.. నన్ను వదులు బావా...

జీవుడించుకంత చేత సముద్రమంత (Jeevudinchukanta cheta samudramamta)

 //ప// జీవుడించుకంత చేత సముద్రమంత

చేవెక్కి పలుమారు చిగిరించీ మాయ

//చ// కోపములైతేను కోటానుగోట్లు

దీపనములైతేను దినకొత్తలు

చాపలబుద్ధులు సమయని రాసులు

రాపాడీ గడవగరాదు వోమాయ

//చ// కోరికలైతేను కొండలపొడవులు

తీరనిమోహాలు తెందేపలు

వూరేటిచెలమలు వుడివోనిపంటలు

యీరీతినే యెలయించీని మాయ

//చ// మునుకొన్న మదములు మోపులకొలదులు

పెనగినలోభాలు పెనువాములు

నినుపై శ్రీవేంకటేశ నీదాసులనంటదు

యెనసి పరులనైతే యీదించీ మాయ

ముఖ్యపదాల అర్ధం:

ఇంచుక: చిన్న, కొంచెము, A little, even the least

చేవ: బలము, ధైర్యము

దీపనము: ఆకలి

చాపలము: చపలత్వము Fickleness

సమయు: సమసిపోవు (చావు)

రాపాడు: రాపు + ఆడు = రాయు, To rub

తెందేపలు: తెప్పలు+తెప్పలు = తెందెప్పలు (లేదా) తెందేపలు

చెలమలు: నీటి గుంట

వుడివోనిపంటలు= చేతికందని పంటలు??

మోపులకొలదులు: మోపుల కొద్దీ

పెనగు: పెనవేసిన తాళ్ళవంటి

పెనువాము: పెద్ద పాము

భావం:

అన్నమయ్య ఈ సంకీర్తనలో తత్వాన్ని బోధిస్తున్నారు.

జీవుడు చూస్తే చాలా చిన్నవాడు. కానీ వాడి చేతలు మాత్రం సముద్రమంత.  బాగా బలపడి (బలుపెక్కి), ఈ హరి మాయలో చిక్కుకుంటాడు.

కోపాలైతే అనంతములు. ఆకలైతే ఎప్పుడూ కొత్తే. చపలత్వముతో నిండిన బుద్ధుల రాసులు చావవు. ఎంత రుద్దినా అంతంచేయలేని మాయ అది. 

 కోరికలైతే కొండలంత పొడవుగా ఉంటాయి. కుప్పలు, తెప్పలుగా తీరని మోహము. నీటి చెలమల్లాంటి ఆశలు (ఎప్పుడూ పుడుతూనే ఉంటాయి) సరిగా పెరగని పంటల్లాంటివి. ఈ మాయ ఈ విధంగా చేయబడినది.

పెద్ద కుప్పలవంటి మదములు, తాళ్ళతో పేనినట్టుగా ఉండే పెద్ద పాముల్లాంటి లోభాలు. 

కానీ, ఈ మాయలన్నీ శ్రీ వేంకటేశ్వరుని శరణు వేడిన వారికి అంటవు. 

బాపురే యెంతటి జాణ బాలకృష్ణుడు చూడ [Baapure Yentati Jaana Balakrishnudu cooda]

 //ప// బాపురే యెంతటి జాణ బాలకృష్ణుడు చూడ

బాపని వలె నున్నాడు బలరామకృష్ణుడు

//చ// వొంటి గోపికలచన్ను లుట్లపై కుండలంటా

అంటుచు చేతులు చాచీ నదే కృష్ణుడు

వెంటనే అధరములు వెస మోవిపండ్లంటా

గొంటరియై అడిగీని గోవిందకృష్ణుడు

//చ// సతుల పెద్దకొప్పులు చక్కిలాలగంప లంటా

బతిమాలి వేడీ నప్పటి గృష్ణుడు

చతురత బిరుదులు చక్కెరదీబలంటా

తతిగొని యంటీని దామోదరకృష్ణుడు

//చ// అంగనవొడికట్లు అరటిపండ్లంటా

సంగతి గౌగలించీ వేసాలకృష్ణుడు

అంగడి నింతులెల్లాను అలమేలుమంగ యంటా

చెంగలించి కూడీని శ్రీవేంకటకృష్ణుడు

ముఖ్యపదాల అర్ధం:

బాపురే: అయ్య బోబోయ్

జాణ: నేర్పరి

బాపడు: బ్రాహ్మణుడు

చన్నులు: స్తనములు

ఉట్లు: కుండలు వేలాడదీసే ఉట్టి

అధరములు: పెదవులు

వెస: తొందరగా

మోవి: పెదవులు

కొంటరి: కొంటెగా

చతురత: సమయస్ఫూర్తి

చక్కెరదీబలు: పంచదార దిబ్బలు

తతి: ఆసక్తితో

ఒడికట్టు: వడ్డాణము, A girdle, as part of female dress

చెంగలించు: అతిశయించుచు

భావం:

ఈ సంకీర్తన అన్నమయ్య కుమారుడైన పెదతిరుమలయ్య విరచితమ్.

ఓరి నాయనో! ఈ బాలకృష్ణుడు ఎంతటి నేర్పరి. చూడడానికి ఈ బలరామకృష్ణుడు బ్రాహ్మణుడిలా (పండితుడిలా) ఉన్నాడు.

ఈ కృష్ణుడు, గోపికల స్తనాలను ఉట్లపై ఉంచిన కుండలు అంటూ, చేతులు చాచి అంటుతున్నాడు.

వెంటనే గోపికల పెదవులను మోవిపండ్లు అంటూ.. కొంటెగా అడుగుతున్నాడు. 

ఆడువారి పెద్ద కొప్పులను చక్కిలాల గంపలు అంటూ...చక్కిలాలు ఇవ్వండి అని వేడుకుంటున్నాడు ఈ కృష్ణుడు.

ఎంతో తెలివిగా.. ఈ పంచదార దిబ్బలు అంటూ... వారి గుండ్రని పిరుదులను ఎంతో ఆసక్తిగా తాకుతున్నాడీ కృష్ణుడు...

ఈ దొంగవేషాల కృష్ణుడు..ఆడువారు నడుముకు కట్టుకునే వడ్ఢాణాన్ని... అరటిపండ్లు అంటూ గట్టిగా కౌగిలించుకుంటున్నాడు.

ద్వాపరయుగంలో ఎంతమందితో, ఎలా ఉన్నా, ఈ కలియుగంలో ఆ ఇంతులందరూ అలమేలుమంగలోనే ఉన్నారంటూ...ఆమెను ప్రేమతో కూడి వేంకటాచలముపై ఉన్నాడు, ఈ వేంకట కృష్ణుడు.