//ప// సదయ మానససరోజాత మాదృశ వశం
వద ముదాహం త్వయా వంచనీయా కిం?
//చ// జలధికన్యా పాంగ చారు విద్యుల్లతా
వలయ వాగురి కాంత వనకురంగ
లలితభవ దీక్షా విలాస మనసిజబాణ
కులిశపాతై రహం క్షోభణీయా కిం?
//చ// ధరణీవధూ పయోధర కనకమేదినీ
ధరశిఖర కేళితత్పర మయూర
పరమ భవదీయ శోభనవదన చంద్రాంశు
తరణికిరణై రహం తాపనీయా కిం?
//చ// చతురవేంకటనాధ సంభావయసి సం
ప్రతి యధా తత్ప్రకారం విహాయ
అతిచిర మనాగత్య హంత సంతాపకర
కితవకృత్యై రహం ఖేదనీయా కిం?
ముఖ్యపదార్ధం:
సదయ= దయతో కూడిన
మానససరోజాతం= మనస్సు అనే సరస్సునందు పుట్టినవాని
త్వయా= నీచేత
వంచనీయా= మోసగింపదగినది
కిం?= ఏమిటి?
అదృశవశం: కనిపించకుండా వశపరచుకొను
వద= చెప్పు
ముదాహం: సంతోషపడుతున్న నన్ను
జలధికన్యా+అపాంగ= లక్ష్మీ దేవి కంటి చూపుల
చారు= అందమైన
విద్యుల్లతా= మెరుపు తీగలు
వలయ= చుట్టబడిన
వాగురి= ఉరి, వల
కాంత= స్త్రీ
వనకురంగ= వనకురము అంటే జింక? వాటికి రాజు అని సంభోధిస్తున్నారేమో!!
లలిత= సున్నితమైన
భవత్+ఈక్షా విలాస మనసిజ బాణ= నీ కొంటె చూపుల మదన బాణాలు
కులిశపాతై = వజ్రాయుధపు దెబ్బ
క్షోభణీయా కిం?= బాధపెట్టతగిన దాననా ఏమిటి?
ధరణీవధూ పయోధర: భూదేవి వక్షస్థలము
కనకమేదినీ ధర శిఖర= బంగారు కొండలు
కేళితత్పర= నేర్పరియైన ఆటగాడు/ఆటగత్తె
మయూర= నెమలి
భవదీయ= నీ యొక్క
పరమశోభనవదన= మంగళకరమైన ముఖము
చంద్రాంశు= చంద్రుని
తరణి = సూర్యుడు
కిరణై: =కిరణముల
రహం: నేను
తాపనీయా= తాపము (కాల్చబడు) దానినా
కిం?= ఏమిటి?
చతురవేంకటనాధ= హాస్యకాడైన వేంకటేశ్వరుడు
సంభావయసి = గౌరవింపదగిన వాడు
సంప్రతి= సరి చూచుకొను
యధా= ఎట్లైతే
తత్ప్రకారం= ఆ ప్రకారముగా
విహాయ= విడిచిపెట్టి
అతిచిరం= అస్థిరమైన (కపటమైన)
అనాగత్య= అనవశ్యమైన
హంత= ఘాతకముమ్ కౄరత్వము
సంతాపకర= బాధను కల్గించునది
కితవ= కితవము= మోసగింపు, మాయగాడు
అకృత్యై= చేయకూడనిది
అహం= నేను
ఖేదనీయా= బాధపెట్టదగిన దాననా
కిం?= ఏమిటి?
భావం:
ఈ సంకీర్తన అన్నమయ్య సున్నితమైన మనస్తత్వాన్ని తెలియజేస్తోంది. ఈ సంకీర్తనలో అన్నమయ్య నాయిక. శ్రీవారిని తన మనస్సుని గాయపర్చవద్దని కోరుతోంది. శ్రీవారిని ఎంత గొప్ప సంబోధనలతో కీర్తించారో చూడండి.
దయాసముద్రం నుంచి పుట్టిన తామెరలాంటి నా సున్నితమైన మనస్సును మాయచేసి వశం చేసుకుంటావు. నవ్వులాటకైనా నువ్వు నన్ను మోసం చెయ్యచ్చా? ఏం మాట్లాడవు?
పాలసముద్రపు కూతురైన లక్ష్మీదేవి అందమైన కంటిచూపులనే మెరుపుల వలలో చిక్కుకున్న జింకవంటివాడా! విలాసవంతమైన, సున్నితమైన - ఆ మన్మధుని బాణాల్లాంటి చూపులనే వజ్రాయుధాల దెబ్బలతో బాధపెట్టదదినదాననా నేను?
భూదేవి వక్షస్థలములనే ఎత్తైన బంగారు కొండలపై ఆటలాడు ఓ నేర్పరి నెమలీ! మంగళకరమైన నీ చంద్రుని ముఖము నుండి వచ్చు చల్లని వెన్నెలతో - నాపాలిట సూర్యుని కిరణాల్లా, వేడితో నన్ను కాల్చివేయవచ్చునా?
ఓ హాస్యకాడవైన వేంకటపతీ! నీవు నాచేత గౌరవింపదగినవాడవు. నీ కపట నాటకాలు, దొంగ ప్రేమలు ఇక చాలు. అటువంటి ప్రవర్తన ఇకనైనా మార్చుకో. నీవు చేసే అటువంటి ఘాతకలు పనులచే నేను బాధింపదగినదాననా? ఏం మాట్లాడవు?
ఈ సంకీర్తన ఇక్కడ వినండి.
http://annamacharya-lyrics.blogspot.in/2014/11/830-sadaya-maanasasarojaata.html
వద ముదాహం త్వయా వంచనీయా కిం?
//చ// జలధికన్యా పాంగ చారు విద్యుల్లతా
వలయ వాగురి కాంత వనకురంగ
లలితభవ దీక్షా విలాస మనసిజబాణ
కులిశపాతై రహం క్షోభణీయా కిం?
//చ// ధరణీవధూ పయోధర కనకమేదినీ
ధరశిఖర కేళితత్పర మయూర
పరమ భవదీయ శోభనవదన చంద్రాంశు
తరణికిరణై రహం తాపనీయా కిం?
//చ// చతురవేంకటనాధ సంభావయసి సం
ప్రతి యధా తత్ప్రకారం విహాయ
అతిచిర మనాగత్య హంత సంతాపకర
కితవకృత్యై రహం ఖేదనీయా కిం?
ముఖ్యపదార్ధం:
సదయ= దయతో కూడిన
మానససరోజాతం= మనస్సు అనే సరస్సునందు పుట్టినవాని
త్వయా= నీచేత
వంచనీయా= మోసగింపదగినది
కిం?= ఏమిటి?
అదృశవశం: కనిపించకుండా వశపరచుకొను
వద= చెప్పు
ముదాహం: సంతోషపడుతున్న నన్ను
జలధికన్యా+అపాంగ= లక్ష్మీ దేవి కంటి చూపుల
చారు= అందమైన
విద్యుల్లతా= మెరుపు తీగలు
వలయ= చుట్టబడిన
వాగురి= ఉరి, వల
కాంత= స్త్రీ
వనకురంగ= వనకురము అంటే జింక? వాటికి రాజు అని సంభోధిస్తున్నారేమో!!
లలిత= సున్నితమైన
భవత్+ఈక్షా విలాస మనసిజ బాణ= నీ కొంటె చూపుల మదన బాణాలు
కులిశపాతై = వజ్రాయుధపు దెబ్బ
క్షోభణీయా కిం?= బాధపెట్టతగిన దాననా ఏమిటి?
ధరణీవధూ పయోధర: భూదేవి వక్షస్థలము
కనకమేదినీ ధర శిఖర= బంగారు కొండలు
కేళితత్పర= నేర్పరియైన ఆటగాడు/ఆటగత్తె
మయూర= నెమలి
భవదీయ= నీ యొక్క
పరమశోభనవదన= మంగళకరమైన ముఖము
చంద్రాంశు= చంద్రుని
తరణి = సూర్యుడు
కిరణై: =కిరణముల
రహం: నేను
తాపనీయా= తాపము (కాల్చబడు) దానినా
కిం?= ఏమిటి?
చతురవేంకటనాధ= హాస్యకాడైన వేంకటేశ్వరుడు
సంభావయసి = గౌరవింపదగిన వాడు
సంప్రతి= సరి చూచుకొను
యధా= ఎట్లైతే
తత్ప్రకారం= ఆ ప్రకారముగా
విహాయ= విడిచిపెట్టి
అతిచిరం= అస్థిరమైన (కపటమైన)
అనాగత్య= అనవశ్యమైన
హంత= ఘాతకముమ్ కౄరత్వము
సంతాపకర= బాధను కల్గించునది
కితవ= కితవము= మోసగింపు, మాయగాడు
అకృత్యై= చేయకూడనిది
అహం= నేను
ఖేదనీయా= బాధపెట్టదగిన దాననా
కిం?= ఏమిటి?
భావం:
ఈ సంకీర్తన అన్నమయ్య సున్నితమైన మనస్తత్వాన్ని తెలియజేస్తోంది. ఈ సంకీర్తనలో అన్నమయ్య నాయిక. శ్రీవారిని తన మనస్సుని గాయపర్చవద్దని కోరుతోంది. శ్రీవారిని ఎంత గొప్ప సంబోధనలతో కీర్తించారో చూడండి.
దయాసముద్రం నుంచి పుట్టిన తామెరలాంటి నా సున్నితమైన మనస్సును మాయచేసి వశం చేసుకుంటావు. నవ్వులాటకైనా నువ్వు నన్ను మోసం చెయ్యచ్చా? ఏం మాట్లాడవు?
పాలసముద్రపు కూతురైన లక్ష్మీదేవి అందమైన కంటిచూపులనే మెరుపుల వలలో చిక్కుకున్న జింకవంటివాడా! విలాసవంతమైన, సున్నితమైన - ఆ మన్మధుని బాణాల్లాంటి చూపులనే వజ్రాయుధాల దెబ్బలతో బాధపెట్టదదినదాననా నేను?
భూదేవి వక్షస్థలములనే ఎత్తైన బంగారు కొండలపై ఆటలాడు ఓ నేర్పరి నెమలీ! మంగళకరమైన నీ చంద్రుని ముఖము నుండి వచ్చు చల్లని వెన్నెలతో - నాపాలిట సూర్యుని కిరణాల్లా, వేడితో నన్ను కాల్చివేయవచ్చునా?
ఓ హాస్యకాడవైన వేంకటపతీ! నీవు నాచేత గౌరవింపదగినవాడవు. నీ కపట నాటకాలు, దొంగ ప్రేమలు ఇక చాలు. అటువంటి ప్రవర్తన ఇకనైనా మార్చుకో. నీవు చేసే అటువంటి ఘాతకలు పనులచే నేను బాధింపదగినదాననా? ఏం మాట్లాడవు?
ఈ సంకీర్తన ఇక్కడ వినండి.
http://annamacharya-lyrics.blogspot.in/2014/11/830-sadaya-maanasasarojaata.html
